ABD’nin yapay zeka çiplerine getirdiği kısıtlamalar, Deepseek ve diğer Çinli şirketlerin gelecekteki rekabet şansını ciddi şekilde etkileyebilir. Deepseek’in OpenAI ve Google gibi devlerle rekabet eden bir yapay zeka modeli geliştirmesi, özellikle donanım açısından kısıtlı olduğu düşünüldüğünde büyük bir başarı olarak değerlendiriliyor. Ancak yapılan analizler, şirketin aslında Nvidia’nın en güçlü GPU’larına dolaylı yollardan eriştiğini gösteriyor. Şu an için Deepseek’in H800 ve H20 modellerinin yanı sıra H100 çiplerini de kullanarak yapay zekasını eğittiği belirtiliyor. Bu durum, Nvidia’nın en üst düzey GPU’ları olmadan da rekabetçi modeller geliştirilebileceği yönündeki ilk iddiaların gerçeği tam olarak yansıtmadığını ortaya koyuyor.
ABD’nin çip ambargosu, Çinli yapay zeka şirketlerine zarar verecek
Çinli şirketler, GPU’lara erişim sağlamak için farklı yöntemler kullanıyor. Bunların başında, bulut hizmetleri sunan şirketlerden GPU kiralamak geliyor. Örneğin, ByteDance’in Google ve Oracle gibi büyük bulut sağlayıcılardan geniş çapta GPU kiraladığı biliniyor. Ayrıca Singapur gibi üçüncü taraf ülkeler üzerinden dolaylı satın alımlar da Çin’in GPU engelini aşmasına yardımcı oluyordu. Ancak Joe Biden’ın görev süresi bitmeden imzaladığı yeni düzenleme, bu dolaylı yöntemlere ciddi sınırlamalar getirerek Amerikalı şirketlerin AI çiplerini yurt dışına kiralamasını ve satmasını daha da zorlaştırdı.
Bu yeni yaptırımların Deepseek ve ByteDance gibi şirketler üzerinde uzun vadede büyük bir baskı oluşturması bekleniyor. Mevcut GPU stoklarıyla kısa vadede bir sorun yaşanmayabilir, ancak birkaç yıl içinde yeni nesil yapay zeka modellerinin geliştirilmesi için daha fazla işlem gücüne ihtiyaç duyulacak. Mevcut kısıtlamalar devam ederse, Çinli şirketlerin Batılı rakipleriyle aynı hızda ilerleyememesi olası görünüyor. Özellikle internet üzerinden büyük ölçekli AI hizmetleri sunmak giderek daha fazla donanım gerektirdiği için bu şirketlerin rekabet avantajını sürdürmesi zorlaşabilir.
Öte yandan, Deepseek gibi şirketler yazılım ve model verimliliğini artırarak bu açığı kapatmaya çalışıyor. Ancak yapay zeka teknolojisinde Jevons Paradoksu geçerli olduğundan, verimlilik artsa bile toplam işlem gücü ihtiyacı da büyümeye devam ediyor. Bu nedenle, birkaç jenerasyon sonra Çinli şirketler için en büyük engelin GPU kıtlığı olacağı öngörülüyor. Ancak teknoloji dünyasında her şey hızla değiştiği için kesin tahminler yapmak zor. Çin’in bu kısıtlamaları aşmak için yeni stratejiler geliştirip geliştiremeyeceği önümüzdeki yıllarda netleşecek.