Ev sahiplerinin evlerini veya evlerindeki belli odaları, kısa süreliğine ve düşük fiyatla kiraya vermesini amaçlayan, bu sayede turistlerin kalacak yer sorununu ekonomik olarak çözmesiyle ünlü ev paylaşım uygulaması Airbnb, ABD’de çok büyük tepkiler almaya başladı.
Önce San Francisco’da başlayan protestolar şimdi de New York’a sıçramış durumda. San Francisco’da, şehir meclisinin Airbnb’yi yasaklamak için oylama yapmasına kadar giden süreçte protestocular şehirdeki ev fiyatlarının Airbnb yüzünden aşırı şekilde arttığından şikayet ediyorlardı.
Aslında ev sahiplerinin, kendi yaşadıkları evin içindeki bir odayı uygun fiyatla ve kısa süreliğine kiralaması mantığı ile hayata geçen Airbnb kısa sürede ev sahiplerinin içinde yaşamadıkları boş evleri de kiraya vermek için kullandıkları bir mecraya dönüştü. Boş evlerini Airbnb üzerinden günlük/haftalık kiraya vererek, aylık kiralamadan çok daha fazla para kazanmaya başlayan ev sahipleri bu işi düzenli bir ticari operasyon haline getirince, hem şehirde yaşamak için kiralık ev bulmak zorlaştı hem de ev sahipleri vergi ödemeyen, ticari kaydı olmayan, korsan otel işletmecilerine dönüşerek vergi kaybına neden olmaya başladılar. Elbette resmi turistik otel işletmeleriyle haksız rekabet yapmaları da işin bir diğer yönü.
Dolayısıyla Airbnb’den, kullanıcıları dışında herkes şikayetçi olmaya başladı ve San Francisco’da çok büyük eylemlere neden olan ev paylaşım uygulaması şimdi de New York sakinlerinin tepkisini topladı. New York’ta da ev kiraları abartılı bir şekilde yükselmeye başlayınca halk sokaklara döküldü. Protestocular belediye başkanından Airbnb’nin efektif şekilde engellenmesini istiyorlar. Aslında New York’ta, tüm bir evi 1 aydan az süreliğine kiralamak yasa dışı kabul ediliyor. Şehir Airbnb’nin kiraları yükseltmemesi için bu kararı çıkarmış durumda ancak uygulamada sıkıntılar yaşanıyor ve ev sahipleri evlerini diledikleri gibi kiraya veriyorlar.
New York yasalarına göre, ev sahibi kendi oturmadığı evini bir aydan az süreliğine kiraya verecek olursa, ilk yakalamada 1000 dolar ceza ödüyor. İkinci yakalamada 5000 dolar, üçüncü ve sonrasında ise 7500’er dolar ceza alıyor. Ancak ev sahiplerini durdurmak mümkün değil. “Ben de bu evde oturuyorum, burası yazlık evim, dinlenme evim, bir odasını home-ofis olarak kullanıyorum, Airbnb’den gelen misafir diğer odada kalıyor, ben bir haftalığına tatile/yazlığa/diğer evime gittim, bu sırada misafirim evde kaldı” şeklinde beyan veren ev sahipleri, minareyi kılıfına uydurarak oturmadıkları evlerini günlük/haftalık kiraya veriyorlar.
Airbnb, kira fiyatlarının son derece yüksek olduğu şehirlerde kiralık ev arayan halkın ve resmi otellerin yeni kabusu olmuş durumda ve New York protestoların yükseldiği son şehir olmayacak gibi görünüyor.
Airbnb yöneticileri ise yaşananlardan çok rahatsız. Şirket, ev sahiplerini yasa dışı kiralamaya karşı uyarmasına rağmen uygulamanın amacı dışında kullanılmasını önleyemiyorlar. Şirketin en büyük korkusu, Berlin’de olduğu gibi uygulamanın kullanımına toptan yasak getirilmesi.
Aynı nefret Uber içinde geçerli. İki popülasyonda benimsenemedi.