İsveç başkentinin ulaşımından sorumlu Yeşiller Belediye Meclisi üyesi Lars Strömgren geçtiğimiz hafta açıklamada, 2025 yılında Stockholm şehir merkezindeki ticari bir bölgede benzinli ve dizel yakıtlı araçların yasaklanacağını, sadece elektrikli araç çalıştırılacağını duyurdu. Avrupa’nın pek çok başkentinde benzinli ve dizel araçlara yönelik çeşitli kısıtlamalar var ancak Strömgren, Stockholm’ün tamamen yasaklanmasının bir ilk olacağını söylüyor.
Strömgren, yasağın kirliliği azaltmak, gürültüyü azaltmak ve elektrikli araç kullanımını teşvik etmek amacıyla dükkanlar, yaya yolları ve birkaç evden oluşan 20 blokluk bir alanda yürürlüğe gireceğini söyledi. Amaç, sadece elektrikli araçlara izin verilecek bir “çevre bölgesi” oluşturmak. Bölgede acil durum araçları ve engellilere yönelik araçlar gibi bazı istisnalar olacak. Yaptığı açıklamada “Benzinli ve dizel araçlardan çıkan zararlı egzoz gazlarını ortadan kaldırmamız gerekiyor. Bu nedenle bugüne kadarki en iddialı düşük emisyonlu bölgeyi uygulamaya koyuyoruz” diyen Strömgren, uygulanacak ilk yasağın ardından çevre bölgesinin kademeli olarak genişletilmesine 2025 yılının ilk yarısında karar verileceğini söyledi.
Sol eğilimli ve çevre odaklı belediye meclisi geçtiğimiz hafta oluşturulan 2024 yılı bütçesinde, şehrin ünlü Eski Kent bölgesinin hemen kuzeyindeki hedef bölgeye ilişkin planı açıkladı. Belediye hükümeti konseyde çoğunluğu elinde bulundurduğundan 23 Kasım’da yapılacak oylamanın formalite olması bekleniyor. Şehrin ana taksi şirketlerinden biri olan Taxi Stockholm de, emisyonsuz araçlara geçişin hızlı bir şekilde ilerlediğini ve emisyonsuz araçların şu anda filolarının %30’unu oluşturduğunu duyuruyor. Buna karşın, muhalefetteki Hıristiyan Demokratlardan Nike Örbrink bu planın işletmelere ve otelcilik sektörüne zarar vereceğinden endişe ettiğini söyledi.
Elektrikli araçlar için yükseliş dönemi
Diğer Avrupa başkentleri de benzer hedefler taşıyor. Örneğin Hollanda’nın başkenti Amsterdam, otomobiller de dahil olmak üzere kentteki tüm ulaşım araçlarının 2030 yılına kadar emisyonsuz olmasını hedefliyor. Paris’te ise 2006 yılından önce üretilmiş dizel ve 1997 yılından önce üretilmiş benzinli araçların Paris ve çevresindeki 77 kentte hafta içi günde 12 saat süreyle trafiğe çıkması yasak. Bu yasağın 2 sene içerisinde, 2011’den önce üretilmiş dizel ve 2006’dan önce üretilmiş benzinli araçları kapsayacak şekilde genişletilmesi planlanıyor.
Elektrikli araçlara olan ilgi tüm dünyada hızla artıyor. Geçtiğimiz ay açıklama yapan Uluslararası Enerji Ajansı’na göre dünya genelinde 26 milyondan fazla elektrikli araç yollarda. Türkiye’de ise TÜİK’in Ocak 2023 verilerine göre 14.552 araç var ve dünya genelindeki artış göz önünde bulundurulduğunda 2030’da 32,5 milyon elektrikli aracın trafiğe çıkması öngörülüyor.