Elon Musk’ın şirketlerinde ırkçılık ve ayrımcılık davaları bitmek bilmiyor. Tesla aleyhine geçen hafta açılan davanın ardından bu kez de SpaceX, şirketin kadın ve azınlık çalışanlarına Kaliforniya’nın Eşit Ücret Yasasını ihlal ederek beyaz erkek meslektaşlarından daha az ücret ödediğini iddia eden ve eski bir kadın çalışan tarafından açılan başka bir istihdam davasıyla karşı karşıya.
Los Angeles’taki Kaliforniya Yüksek Mahkemesi’nde açılan ayrımcılık davası eski SpaceX mühendisi Ashley Foltz tarafından kendisi ve bir grup diğer çalışan adına açıldı. Şirketin rutin olarak kadın ve/veya azınlık çalışanlarına erkek ve beyaz olanlardan daha az ücret ödediği iddia ediliyor. Foltz özellikle, tamamı erkek mühendislerden oluşan bir ekipte Tahrik Mühendisi olarak 92.000 dolar maaşla işe alındığını, benzer veya daha az deneyime sahip meslektaşlarına ise 115.000 dolara varan ödemeler yapıldığını iddia ediyor.
Mahkeme dosyasında bu durumun, Kaliforniya’da yürürlüğe giren ve eyaletteki tüm iş ilanlarında maaş aralıklarının listelenmesini zorunlu kılan bir yasa ile ortaya çıktığı belirtilmekte. Foltz’un görevi için 95.000 ila 115.000 dolar arasında bir bandın belirlendiği, yani başlangıç maaşından daha az maaş aldığı belirtilmekte. SpaceX, olayın ortaya çıkmasıyla birlikte ilk olarak Foltz’un maaşını arttırmak zorunda kaldı ancak dava, şirketin Foltz’un maaşını yalnızca maaş bandının minimum eşiği olan 95.000 $’a yükselttiğini iddia ediyor. Dava dosyasında Foltz gibi çalışanların şirkete katılmadan önceki deneyim düzeylerine bakılmaksızın en düşük ücret bandında tutulmalarının yaygın bir uygulama olduğu iddia ediliyor.
Başvuruda ayrıca SpaceX’in organizasyon yapısını, eşit ücret düzeni yanılsaması yaratmak için kullandığı iddia ediliyor. Ayrıca, kadın ve azınlık çalışanların mühendis olarak işe alınmadan önce “teknik yazar” olarak işe başlatıldıkları, diğer çalışanların ise daha yüksek ücret seviyelerinde doğrudan mühendis olarak işe alındıkları iddia ediliyor.
Mühendis yerine teknik yazar titri ile ayrımcılık
Dava, bu çalışanların daha yüksek ücret alan meslektaşlarıyla büyük ölçüde aynı işi yapmalarına veya benzer niteliklere sahip olmalarına rağmen bu durumun gerçekleştiğini iddia ediyor. SpaceX’in kadın ve azınlık çalışanlarının, kendilerine daha az ödeme yapılmasını haklı göstermek için teknik yazar unvanı altında mühendis olarak çalıştırıldıkları iddia ediliyor. Şikayette, “Beyaz ve erkek çalışanlar teknik yazar olarak işe başlamazken, kadın ve azınlık çalışanlarını teknik yazar olarak işe başlamaya zorlamak ve daha sonra bunu daha düşük ücreti haklı çıkarmak için bir araç olarak kullanmak ayrımcılıktır” deniyor.
Foltz mahkeme başvurusunda ayrıca kadın ve azınlık SpaceX çalışanlarının, meslektaşlarına göre daha kıdemli bir mühendis derecesine terfi etme olasılıklarının daha düşük olması nedeniyle daha da dezavantajlı olduklarını iddia ediyor. Kaliforniya’nın Eşit Ücret Yasası, şirketlerin “büyük ölçüde benzer iş” yapan çalışanlara eşit ücret sağlamasını gerektiriyor. Ücret farklılıkları için elbette kıdem, liyakat, verimlilik gibi bir dizi gerekçe sunulabiliyor ancak, işverenler bu faktörlerin ücretlerdeki farklılığı makul bir şekilde açıklayabildiğini göstermek zorundalar.
Musk’ın sahibi olduğu uzay aracı fırlatma şirketi Ağustos ayında yine ayrımcı işe alım uygulamaları nedeniyle dava edilmişti. Bu davada şirket, sığınmacılara ve mültecilere karşı ayrımcılık yapmakla ve bu kişileri şirkete iş başvurusunda bulunmaktan caydırmakla suçlanmıştı.
