148 günlük bir grevin ardından Hollywood senaristleri, işyerinde üretken yapay zeka kullanımı konusunda ilk büyük emek mücadelelerinden birinde zafer sağlamış gibi görünüyor. Senaristlerin pek çok talebi olsa da yaklaşık beş ay süren Hollywood grevi boyunca bu taleplerden hiçbirisi senaryo yazımında yapay zeka kullanımı kadar yankı uyandırmadı. Bir zamanlar Amerika Yazarlar Birliği’nin (WGA) görünüşte önemsiz bir talebi gibi görülen konu tüm Hollywood film sektörü için bir anda varoluşsal bir toplanma çığlığı haline dönüşmüştü. Bu bağlamda Stranger Things, Daredevil: Born Again, The Last of Us, The Handmaid’s Tale gibi pek çok dizinin çekimleri durdurulmuş/ara verilmişti.
WGA tarafından başlatılan grev aynı zamanda dijital platform yayın ekonomisi, yazarlar odası asgari ücretleri ve ek ücretlerle de ilgiliydi. Ancak yapay zeka tehdidi bu grevin en can alıcı noktasını oluşturarak yazarların taleplerini, yeni bir tür otomasyonla karşı karşıya kalan tüm sektörlerde yaygın etkileri olan bir “insan-makine çatışması” haline dönüşmesini sağladı.
Hollywood stüdyolarının ve yapım şirketlerinin kendilerine verilen herhangi bir materyalin kısmen veya tamamen yapay zeka tarafından üretilip üretilmediğini yazarlara açıklamasını gerektiren geçici bir anlaşma sağlanmış durumda. WGA’nın kendi üyeleri arasında oylayacağı bu tasarıya göre yapay zeka kredilendirilmiş bir yazar olamaz, “edebi materyal” yazamaz veya redakte edemez. Ayrıca yapay zeka tarafından üretilen herhangi bir yazı kaynak materyal olamayacak. Yazarlar sendikasının oylayacağı öneri sözleşmede “Yapay zeka tarafından üretilen materyal, bir yazarın kredisini veya ayrılmış haklarını zayıflatmak için kullanılamaz” ifadesi yer alıyor.
Uzmanlara göre senaristlerin anlaşması yapay zekaya karşı önemli bir kazanım
Babson College’da bilgi teknolojileri profesörü ve “All-in on AI: How Smart Companies Win Big with Artificial Intelligence” kitabının yazarı Tom Davenport konuyla ilgili olarak “Bunun diğer pek çok içerik yaratma endüstrisi için bir model olacağını umuyorum” dedi ve ekledi “Sözleşme önerisi aslında eğer yapay zeka kullanacaksanız, bunun yapay zeka ile birlikte çalışan insanlar olması gerektiğini garanti altına alıyor. Bana göre bu, yapay zekayı kullanmanın en doğru yolu.”
Hollywood senaristlerinin tüm kazanımlarına karşın, sektör yapay zekayı da tamamıyla dışlamıyor. Stüdyoların yapay zeka sistemlerini eğitmek için sahip oldukları senaryoları kullanmaları konusunda herhangi bir yasak bulunmuyor. WGA bu konuların çözümlenmesini hukuk sistemine bıraktı. Her iki taraf da yapay zekanın senaryo yazımı da dahil olmak üzere film yapımının pek çok alanında değerli bir araç olabileceğini kabul ediyor. Anlaşma tasarısı, şirketin izin vermesi halinde yazarların yapay zekayı kullanabileceğini belirtiyor. Ancak bir şirket, bir yazarın yapay zeka yazılımı kullanmasını zorunlu tutamıyor.
Yazarlar grevi 2 Mayıs’ta başladığında, OpenAI’nin deneme yazabilen, sofistike sohbetler yapabilen ve bir avuç ipucundan hikayeler oluşturabilen yapay zeka sohbet robotu ChatGPT’yi piyasaya sürmesinin üzerinden sadece beş ay geçmişti. Stüdyolar bu müzakerelerde yapay zekayı ele almak için çok erken olduğunu ve 2026’ya kadar beklemeyi tercih ettiklerini söylemişlerdi.
Yapay zekanın sıradaki rakibi grev yapan oyuncular ve yazarlar
WGA’nın elde ettiği şartlar, başta Hollywood oyuncular sendikası SAG-AFTRA’nın grevdeki üyeleri olmak üzere, diğerleri tarafından da yakından izleniyor. Benzer şekilde 14 Temmuz’dan bu yana grevde olan aktörler de yayınlardan daha iyi ücret almak istiyor. Ancak aynı zamanda, bir yıldızın benzerliğini izni olmadan kullanabilecek ya da arka plandaki oyuncuları tamamen değiştirebilecek yapay zekaya karşı da güvence talep ediyorlar. Ayrıca SAG-AFTRA üyeleri Pazartesi günü ezici bir çoğunlukla video oyun şirketlerine karşı grev yetkisi lehinde oy kullandılar. Yapay zekanın oyunlarda kullanılması, seslendirme sanatçıları için özellikle ciddi bir endişe kaynağı.
Hollywood dışında ayrıca yazarlar da yapay zekaya karşı bir savaş başlatmış durumdalar. ABD’li ünlü yazarları temsil eden bir grup aralarında John Grisham, Jonathan Franzen, George Saunders, Jodi Picoult ve “Game of Thrones” romanının yazarı George R.R. Martin’in de bulunduğu önde gelen yazarlar adına Manhattan federal mahkemesinde OpenAI’ye karşı dava açmıştı.
