Avrupa Komisyonu tarafından yaptırılan bir araştırmaya göre, X (eski adıyla Twitter) altı büyük sosyal ağ arasında en büyük dezenformasyon oranına sahip. Araştırmada Facebook, Instagram, LinkedIn, TikTok, X ve YouTube’daki 6,000’den fazla tekil sosyal medya gönderisi incelendi. Çalışmaya göre, dezenformasyon oranının en yüksek olduğu sosyal ağ %8,7 ile X, en düşük olduğu sosyal ağ ise %0,8 ile Youtube. Çalışmada dezenformasyon açısından özellikle risk altında olduğu düşünülen üç ülkedeki (İspanya, Polonya ve Slovakya) içerikler analiz edildi.
Araştırma, AB’nin dezenformasyonla ilgili uygulama kurallarını destekleme çalışmalarının bir parçası olarak, bir dezenformasyon izleme start-up’ı olan TrustLab tarafından yürütüldü. Konuyla ilgili açıklama yapan Avrupa Komisyonu Değerler ve Şeffaflık’tan sorumlu Başkan Yardımcısı Vera Jourova “Dezenformasyon yeni değil ve yalnızca çevrim içi platformlarda da yapılmıyor ancak dijitalleşmenin artmasıyla birlikte kötü niyetli aktörler demokrasilerimizin altını oymak için yeni yollar buluyorlar,” diyor ve ekliyor: “Bu konuda Dezenformasyona ilişkin uygulama kuralları bildirgemize imza atan paydaşlarımıza vereceğim ana mesajlardan biri de bağlamın farkında olmalarıdır. Rusya’nın Ukrayna’ya karşı yürüttüğü savaş ve önümüzdeki yıl yapılacak AB seçimleri, dezenformasyon riskinin ciddi olması nedeniyle özellikle önemli alanlar.”
Dezenformasyon hızla yaygınlaşıyor
Avrupa Birliği, son yıllarda dezenformasyonun hızla yaygınlaşmasından endişe ediyor. Dezenformasyonun hem ekonomik hem de sosyal anlamda ciddi negatif etkilere sahip olduğunu düşünen kurum 2018 yılında online platform temsilcileri, önde gelen teknoloji şirketleri ve reklamcılık sektöründeki oyuncuları bir araya getirmiş ve bir bildirge yayınlamıştı. Twitter da bu bildirgeye imza atan paydaşlar arasındaydı ancak Musk’ın şirketi satın almasının ardından Twitter (yeni adıyla X), bildirgeden çekilme kararı aldı.
Bununla birlikte gönüllülük temeline dayanan bu bildirge dışında bir de AB’nin büyük teknoloji platformlarının davranışlarını düzenleyen Dijital Hizmetler Yasası (DSA) mevcut. X bu yasaya tabi olan firmalardan birisi ve Jourova açıklamasında buna da dikkat çekiyor. X’in sahibi Elon Musk’a seslenen Joruova “Bay Musk, dezenformasyona ilişkin uygulama kuralları bildirgemizi terk ederek paçayı kurtaramayacağını biliyor, çünkü artık Dijital Hizmetler Yasası tamamen uygulanıyor. Twitter’a mesajım, katı yasalara uymanız gerektiği çünkü ne yaptığınızı izliyor olacağız,” diyor. Yasaya uymayan şirketler küresel cirosunun yüzde altısına varan para cezalarıyla karşı karşıya kalabilir.
