Rusya’nın Ay’a inişi için kritik önemde olan Luna-25 görevi kaza ile sonuçlandı. Luna-25 için Rusya uzun süreler çalışmıştı.
Rusya’nın on yıllar sonraki ilk ay görevi , Luna 25 uzay aracının ay yüzeyine çarpmasıyla başarısızlıkla sonuçlandı.
Rusya’nın uzay emellerine darbe vuran olay, robotik uzay aracıyla iletişimin kesilmesinin ardından meydana geldi. Rusya’nın uzay ajansı Roscosmos, Cumartesi günü Moskova saatiyle 14:57 civarında Luna 25 ile bağlantısını kaybettiğini söyledi.
Uzay ajansı, “Cihazın aranması ve onunla temasa geçilmesi için 19 ve 20 Ağustos’ta alınan önlemler sonuç vermedi” dedi. Roscosmos, bir “ön analize” göre, Luna-25’in çarpışmadan önce “tasarım dışı bir yörüngeye geçtiğini” söyledi. Kazaya neyin sebep olduğu henüz belli olmadı.
Ajans, özel olarak oluşturulmuş bir komisyonun Luna 25’in kaybının nedenlerini araştıracağını da sözlerine ekledi. Roscosmos’a göre haber, uzay aracının iniş öncesi yörüngeye girmeye çalışırken “acil durum” bildirmesinden bir gün sonra geliyor.
Yapımı onlarca yıl sürmüştü
Roscosmos bir Telegram gönderisinde, “Operasyon sırasında, otomatik istasyonda manevranın belirtilen parametrelerle yapılmasına izin vermeyen acil bir durum meydana geldi” dedi. Uzay aracının, Rusya’nın 47 yıl sonra ilk kez Ay’a iniş görevini tamamlaması amaçlanmıştı. Ülkenin son Ay iniş aracı Luna 24, 18 Ağustos 1976’da ayın yüzeyine indi. Luna 25 sondası, 10 Ağustos’ta Rusya’nın Amur Oblastı’ndaki Vostochny Cosmodrome’dan fırlatılarak aracı aya hızlı bir yolculuğa çıkardı. Luna 25’in yörüngesi, ay yüzeyine giderken Temmuz ortasında fırlatılan Hindistan’ın Chandrayaan-3 ay iniş aracını geçmesine izin verdi.
Luna-Glob-Lander olarak da adlandırılan Luna 25, bir yıl boyunca ayın toprağının ve çok ince ay ekzosferinin veya ayın yetersiz atmosferinin bileşimini incelemek için bir yolculuktaydı. Misyonun yörüngesi, Hindistan’ın Temmuz ayı ortasında fırlatılan Chandrayaan-3 aya iniş aracını geçmesine izin verdi. Her iki uzay aracı da ayın güney kutbu bölgesine gidiyordu. Harvard & Smithsonian Astrofizik Merkezi’nde araştırmacı olan astrofizikçi Jonathan McDowell’e göre, Hindistan ve Rusya’nın ayın güney kutbu için yarıştığına dair tanımlamalar tamamen doğru değildi. Her iki projenin de on yılı aşkın bir süredir üzerinde çalışıldığına dikkat çekti.
Luna 25, spektrometre adı verilen özel cihazlar da dahil olmak üzere sekiz bilimsel araca sahipti. NASA’ya göre, biri ay toprağını incelemek, diğeri ise yüzey suyunu tespit etmek için tasarlandı.
