Bundan 26 yıl önce teknoloji piyasasında dengeleri değiştiren bir yatırım yapıldı. Peki Microsoft Apple’a neden yatırım yapmıştı?
1997 Apple tarihinde ve aslında tüm bilgisayar ve teknoloji endüstrisinde önemli bir yıldı. Şirket, Macintosh ürünlerinin satışıyla geçen birkaç kötü yılın ardından iflasın eşiğine gelmişti. Ayrıca Microsoft’un Windows işletim sistemini çalıştıran Intel tabanlı bilgisayarların yükselişine de tanık oldu.
Yatırımın kısa tarihi
1997’nin başlarında Apple, 1985’te Apple’dan ayrılan Apple’ın kurucu ortağı Steve Jobs tarafından oluşturulan PC OS şirketi NeXT’i satın aldı. Gil Amelio’yu Apple’ın CEO’luğundan çıkarmak için bir girişimde bulundu. Şirketin yönetim kurulu daha sonra Jobs’u geçici CEO olarak atadı. Jobs hemen işe koyuldu ve yaptığı ilk şeylerden biri şirketi Microsoft ile görüştürmek oldu. Kısacası, Apple’ın şirketi yeni girişimlere hızlı bir şekilde başlatmak için biraz paraya ihtiyacı vardı. 26 yıl önce bugün, 6 Ağustos 1997’de Jobs, Boston’daki MacWorld etkinliğinde sahnedeydi ve seyircilerden kimsenin beklemediği bir şeyi duyurdu. Apple’a 150 milyon dolarlık bir yatırımı içeren Microsoft ile bir ortaklığın haberi paylaşıldı.
Görüşmeler başlangıçta bir dizi patent anlaşmazlığını çözmek için Microsoft ve Apple arasında başladı. Ancak hızla bunun ötesine geçti. Microsoft, patent sorunlarını çözmenin yanı sıra, Mac PC’ler için Office uygulamalarını en az beş yıl süreyle geliştirme taahhüdünde bulundu. Apple ve Microsoft ayrıca Java geliştirme konusunda işbirliği yapma sözü verdi ve Apple, Microsoft’un Internet Explorer’ını Mac’ler için varsayılan web tarayıcısı yapma sözü verdi. İzleyicilerin bu MacWorld sunumuna tepkisi karışıktı. Bazıları alkışlarken diğerleri sessiz kaldı ve hatta bazı yuhalamalar oldu. Bu karışık tepki, Microsoft CEO’su Bill Gates, Jobs’ın arkasındaki büyük bir ekranda bir uydu canlı yayınında göründüğünde arttı. Gates’in Jobs’ın üzerinde beliren o görüntüsü, Apple tarihinde ikonik hale geldi. İki yıldan kısa bir süre sonra, Haziran 1999’da, Anthony Michael Hall’un Gates’i ve Noah Wyle’ın Jobs’ı oynadığı TNT TV biyografik filmi Pirates of Silicon Valley’de tekrarlandı.
Microsoft’un 150 milyon dolarlık yatırımı, 150.000 imtiyazlı hisse senedi ile Apple’ın yüzde yedisine sahip olduğu anlamına geliyordu. Microsoft, üç yıl boyunca Apple hisselerine sahip olmaya devam etme sözü vermişti. 2001’de Microsoft, yatırımını adi hisse senedine dönüştürdü. Bu da 18.1 milyon Apple hissesine sahip olduğu anlamına geliyor. Sonunda, sadece iki yıl sonra Microsoft, Apple’daki tüm hisselerini 550 milyon dolara sattı.
Çoğu insan bunun altı yıl sonra oldukça sağlam bir yatırım getirisi olduğunu düşünüyor. Bununla birlikte, Microsoft bugüne kadar bu nispeten küçük Apple mülkiyetini elinde tutsaydı ne olurdu? Apple, Microsoft’un imtiyazlı hisse senedini adi hisse senedine dönüştürmesinden bu yana hisse senetlerini birkaç kez böldü. 2005’te Apple, 2-1’lik bir hisse bölünmesi yaşadı. Ardından 2014’te 7’ye 1’lik büyük bir bölünme ve ardından 2020’de daha küçük ama yine de büyük bir 4-1’lik hisse bölünmesi izledi.
Bir hesap yaparsak Microsoft, bugüne kadar yatırımını sürdürseydi Apple’da 1.013 milyar hisseye sahip olacaktı. Bugün ise hisse başına 181.99 dolar değer biçiliyor. Bu, Microsoft’un 150 milyon dolarlık yatırımının bugün 184.465.064.000 dolar değerinde olacağı anlamına geliyor.
