Intel ; büyük çalışmaları destekleyen laboratuvarlar, şirketler ve büyük çaplı istihbarat çalışmaları vb. işlemlerde kullanabilmesi için devletlere Tunnel Falls adlı bir kuantum işlemci geliştirdi.
Tunnel Falls işlemcisi, kübit adı verilen 12 temel veri işleme öğesini barındırıyor. Bu, yonga üreticisinin sonunda rakiplerini geride bırakacağını umduğu kuantum bilgi işlem donanımı geliştirme girişiminde önemli bir adım.
Intel Labs kuantum bilgi işlem donanımı direktörü Jim Clarke; “Bana göre, yeni araçlar geliştirmek yerine halihazırda geliştirilmiş araçları kullanmak doğaldır.”
Intel, rakiplerinin çoğundan farklı olarak, kübitlerini, milyonlarca PC’ye güç verenlerin kuzeni olan bilgisayar çiplerinde barındırılan bireysel elektronlardan yapıyor. Şirket geride kalıyor. IBM, Google, Quantinuum ve IonQ gibi rakipler yıllardır kuantum bilgisayarları sunuyor, ancak Intel, servetini geleneksel çip teknolojisine bağlamanın nihayetinde daha hızlı ilerleme sağlayacağına inanıyor.
Bu teknolojiler belki sizin doğrudan satın alıp kullanacağınız cihazlar yaratmayacak fakat bunlar kullanılarak geliştirilen ilaçlar, buluşlar; devletlerin daha çok veriyi işleyerek elde ettiği istihbaratlarla önlediği suçlar toplum boyutunda faydalar yaratacak. Bu, geleneksel bilgisayarların erişemeyeceği bir nokta, ancak kuantum hesaplama; ultra küçüklüğün garip fiziğinden yararlanarak bunların üstesinden gelme potansiyeline sahip.
Büyük ölçekli üretimde uzman olan Intel, kuantum işleme birimleri veya QPU’lar adını verdiği birçok kuantum yongası oluşturarak işleri hızlandırmayı umuyor. Kuantum bilgi işlem ilerlemesini hızlandırmak için bir ABD hükümet programından yararlanan merkezlerden biri olan Maryland Üniversitesi, Intel makinelerini kullanacak.
Kuantum hesaplamada farklı yollar
Intel, elektronları kullanıyor ve verileri, bir topuğun dönebileceği iki yöne benzeyen, spin adı verilen kuantum mekanik özelliğiyle depoluyor. IBM ve Google, süper iletken malzemelerden oluşan küçük elektrik devreleri kullanıyor. IonQ ve Quantinuum, bir tuzakta depolanan yüklü atomları manipüle eder. Diğer yaklaşımlar, nötr atomları ve hatta parçacıkların en uçucusu olan fotonu içerir.
Kuantum hesaplama öncüsü ve MIT araştırmacısı Seth Lloyd, daha önceki bir röportajda, yeterince küçük bir ölçekte, kuantum mekaniğinin fiziğe hakim olduğunu ve her şeyin bir kübit haline gelebileceğini söyledi. “Bu, onları hesaplamaya ikna etmek için doğru şekilde masaj yapıp yapamayacağınızla ilgili bir soru.”
Intel yaklaşımını seviyor. Clarke, Tunnel Falls’un bugün imalatta olduğunu, ancak şirketin halefini çok yakında “bantlayacağını”, yani tasarımın bittiğini ve bundan sonra modeli tasarlamaya başladığını söyledi. On iki kübit, kullanışlı kuantum bilgisayarları için gerekenin çok küçük bir kısmıdır, ancak Intel, ciddi kuantum bilgisayarları yapmak için gereken yıllar boyunca hızlı gelişme ve sürekli ilerleme için tasarlanmış basit bir yaklaşımla başladı.
Bu yarışın kazananı henüz belli değil
Google yaptığı açıklamada, “Süper iletken kübitler kritik ölçümlerde başı çekiyor. Kuantum süper bilgisayarların geleceği için lider teknoloji olduklarından eminiz.” “Teknolojimizi genel kullanıma yönelik büyük ölçekli, hataları düzeltilmiş makinelere ölçeklendirmek için açık bir yol görüyoruz.”
Ve IonQ İcra Kurulu Başkanı Peter Chapman, Intel’in yaklaşımının pratik, büyük ölçekli kuantum bilgisayarlar için fazla esnek olmadığına inanıyor. Şirketi, yüklü atomları etrafta gezdiren ve farklı kübitlerin hesaplama için birbirleriyle etkileşime girmesine izin veren iyon tuzağı makineleri geliştiriyor. Qubit’leri bir çipin yüzeyine sabitlemenin hesaplamaları büyük ölçüde karmaşıklaştırdığını söyledi.
Kuantum teknolojisinde limitleri zorlayacak teknolojileri oluşturup ötesine geçme adımları atılmadan hangi yolun daha doğru tekniği barındırdığını söylemek mümkün değil ama bugün doğru tarafta çalışma yapanlar o gün sektörün hakimi olacak.
