Çip üreticisi Arm’ın sahibi Softbank son zamanlarda yaşadığı finansal zorluklar sebebiyle Arm’ı satışa çıkardığında, ilk talibi NVIDIA olmuştu ancak bu satış planı rafa kalkmıştı. 66 milyar dolarlık satış anlaşmasına ABD, İngiltere ve AB’deki regülatörler global endüstride rekabeti etkileyeceği gerekçesiyle izin vermemişlerdi. Şimdi Arm’ın New York Borsası’nda halka arz edilmesi gündemde. Arm’ın satışlarının değeri küresel ölçekte milyar doları bulurken firmanın çip lisansı, çeyrek dönemde 500 milyon dolar gibi bir meblağ ile oldukça küçük bir geri dönüş sağlıyor. Gelirinin düşük olması sebebiyle Arm’ın borsada alıcı bulma ihtimali zayıf kalıyor.
The Financial Times’da yayınlanan bir habere göre Arm’ın iş modelini değiştirmesi söz konusu. Yeni plana göre ürün fiyatları yükselecek ve çip lisansları için şimdikinin birkaç katı fazla ücret talep edilecek. Firma çip satıcılarından Arm çipi üretmeleri için ücret talep etmek yerine, akıllı telefon gibi cihazları üretenlerden son ürünün fiyatına bağlı şekilde bir ücret talep etmeyi planlıyor.
Arm’ın anlaşmaları değişince telefon fiyatları bundan etkilenir mi?
Diyelim ki Motorola, Qualcomm Snapdragon Arm çipiyle telefon üretiyor. Bunun için daha önce Qualcomm, bu çipler için lisans anlaşması yapmış durumda olmalı ve Motorola bu sayede telefonlarında bu çipi kullanabiliyor. Qualcomm, çip tasarımını oldukça değiştirdiğinden, teorik olarak Arm çiplerini işleyip satan aracı, yani yeniden satıcı durumunda. Arm bu yeni iş planında Qualcomm yerine Motorola’dan lisans ücreti talep etmek istiyor.
Bu örnek, oldukça basitleştirilmiş bir kurguyu içeriyor ve Apple ile Samsung gibi sektör devleri için geçerli değil çünkü onların yaptıkları anlaşmalar daha farklı. Her iki firma da çip satıcısı ve cihaz tasarımcısı durumunda. Zaten Apple, bu çipleri kullanmıyor. Yine de Arm’ın Wall Street yatırımcılarını etkilemeye yönelik yeni iş planının sektör devlerini etkileme ihtimali var.
Arm’ın müşterileri bu planı beğenmedi
Firmanın 2024 yılında fiyat yükseltme planı var ve eski anlaşmalarının süresi bitene kadar geçerliliği devam edecek. Yine de bu çipleri kullanan MediaTek, Unisoc ve Qualcomm ile Çinli üreticiler Xiaomi ve Oppo, bu yeni lisans anlaşması ücretlendirme stratetejisinden etkilenebilir. Bu müşterilerin firmanın bu planından hoşnut olmadıkları belirtiliyor.
Rakibi RISC-V bundan karlı çıkabilir
Arm sektörde dizüstü bilgisayardan daha küçük her cihaza çip tedarik ettiği için tekel haline gelmiş durumda. Rakibi RISC-V ise enerji tasarruflu çiplerini telif hakkı olmayan açık kaynak lisanslı olarak satışa sunuyor. Arm’ın devasa bir tasarım, kullanıcı verisi ve geliştirici araçları olmasına rağmen cihaz üreticileri açısından RISC-V’ye geçmek daha kazançlı görünebilir.
ABD’nin finansal kararlara müdahale etmesi, Çin ile arasındaki ticaret savaşında yeni bir cephe açıyor. Çinli üreticilerin alternatif olarak RISC-V’ye geçmek için görüştüğü biliniyor. Arm’ın geçtiğimiz günlerde bir lisans davası açması, iş ortağı olarak güvenilirliğine gölge düşüren bir başka etken. Bunun haricinde, Apple kadar iyi çip tasarımı üretemediğinden Android üreticileri firmanın çiplerini kullandıklarında doğrudan ikinci kalite ürün ortaya çıkarmış oluyorlar. Google, RISC-V’ye geçmek isteyenleri dikkate alarak Android kod tabanında bunun için bazı yükseltmeler sağladı.
