Alacak sigortası şirketi Eurler Hermes’in açıkladığı Küresel Ticaret Raporu’nda küresel tedarik zinciri aksaklıklarının süreceğine yaptığı atıf, Türkiye’nin reshoring fırsatının 2022’nin ilk yarısında süreceğini gösteriyor. Reshoring, yurt veya bölge dışındaki hayli uzak noktalarından hammadde, ara mamul ve/veya nihai mamul tedarik eden bir ülke ya da birliğin, bunları daha yakından sağlamaya yönelmesi anlamına geliyor. Özellikle Avrupa Birliği (AB) nezdinde bir yakın bölge (near-shore) ülkesi olan Türkiye, tedarik zincirinin bu sorunlar nedeniyle yeniden yapılanması sürecinde uzak kıyı (off-shore) ülkelere göre kalıcı avantaj sağlama fırsatı elde ediyor.
Tedarik zincirindeki kriz zirveyi görecek
Lojistik darboğazlar, Çin ithalatına bağımlılık, limanların durumu, COVID-19’un etkileri gibi ticarete etki eden pek çok etken, Türkiye’nin bu şansını besliyor. Ancak Euler Hermes’in raporunda 2022’nin ikinci çeyreğinden sonrası için kullanılan “COVID-19 pandemisinin tetiklediği küresel arz-talep ve nakliye kapasitesindeki uyumsuzluklardan kaynaklanan tedarik zinciri aksaklıklarının zirveyi görmesinin ardından bundan sonraki dönemde düşüşe geçmesi bekleniyor” ifadesi, Türkiye’nin hızlı hareket etmesi gerektiğini gösteriyor.
Türkiye şimdiden Çin kökenli akıllı telefon üreticileri Vivo ve Tecno Mobile’ın ardından Singapurlu teknoloji devi Omix’i üretim için Türkiye’ye çekmeyi başardı. Singapur merkezli OMIX, Tuzla Organize Sanayi Bölgesinde yerli telefon üretimine başlayan OMIX, X300 ve X500 akıllı telefon modellerini Türkiye’de üretiyor.
Çinli Viomi ile Türkiye’de üretim için 14 Aralık’ta el sıkışan yerli teknoloji üreticisi Sunny Elektronik, Xiaomi’nin de üreticisi olan Viomi’nin akıllı robot süpürgelerini Türkiye’de iç pazarın yanısıra Avrupa’ya ihracat için üretecek. Global beyaz eşya lideri Haier de Avrupa ve Rusya pazarlarına daha iyi hitap edebilmek için Eskişehir’e yatırım yaptı.Bu gelişmeler, Türkiye’nin lojistik sektörü kadar telekomünikasyon ve bilgi işlem sektörleri için de fırsatlar yaratıyor.
Türkiye’nin bir near-shore ülkesi ve bir merkez olarak özelllikle Avrupa Birliği ile ilişkilerini geliştirmesi, Türkiye’nin veri konusunda da bir bölgesel merkez haline gelmesine hizmet edebilir. Küresel tedarik zinciri aksaklıklarının COVID-19’un etkileri ve Çin Yeni Yılının talep ve lojistik kanadında yaratacağı oynaklık nedeniyle 2022’nin ikinci yarısına kadar yüksek kalması bekleyen Euler Hermes’in, küresel ticaret hacminin 2022’de yüzde 5,4 ve 2023’te yüzde 4 büyümesi ile ilgili öngörüsü bu fırsatı destekleyen olumlu bir gelişmeye işaret ediyor.
Raporda, 2020 yılının ikinci yarısından bu yana güçlü bir performans gösteren küresel mal ticaretinin 2021’in üçüncü çeyreğinde daraldığı, bu daralmanın yüzde 75'inin üretim açıklarından, kalan kısmının ise lojistik darboğazlarından kaynaklandığı vurgulanıyor. 2022’de enerji, elektronik, makine ve teçhizat sektörlerinin ihracatını güçlü bir biçimde sürdürmesi beklenirken 2023’de ihracatın kazananının otomotiv sektörü olacağı belirtiliyor.
