Başarı garantili hiçbir iş yoktur; ancak başarı potansiyeli yüksek bir şirket kurmak isterseniz üç şeye ihtiyacınız var -bir platform, iyi bir yönetim ekibi ve dev bir toplam adreslenebilir pazar. “Baba mesleği” olmadığı sürece kısıtlı bir hedef kitlesi olan işlere soyunmayın. Zira Inc.com’da Chris Haroun’un makalesinde de belirttiği gibi, tüm işler mantık dışı bir büyüme gösterip, böyle bir pazarın yüzde 95’ine hakimiyet kursanız bile kitlenizin hacmi küçük olduğu için dünyaya pek bir katkınız olmayacaktır.
Devasa müşteri kitlesine hitap ederek, güçlü bir platform ile başarıya ulaşan şirketler için genelde aynı örnekler verilir: Uber taksi platformunu kullanan bir iş modelidir, Airbnb otel platformunda bir iş modelidir. Apple, Microsoft ve Google iş modelinde platform olarak işletim sistemini kullanır, Facebook sosyal medyayı, eBay müzayedeyi, LinkedIn ise insan kaynaklarını platform olarak temel alır.
Platformu belirledik, sırada kullanıcılar var
Bu platformlar bizim hayat tarzımıza göre şekilleniyor. Örnekler sayısız kez çoğaltılabilir ancak özellikle teknoloji alanındaki bu şirketler, iyi bir platforma sahip olarak, ölçeklenebilir teknoloji kullanmanın gücünü anlatmak için yeterli.
Elbette bu platformlar için kullanıcılara ihtiyaç var. Bu yüzden de iyi bir platformun kolay kullanılabilir ve diğer platformları da taşıyabilir yapıda olması gerekiyor. Örneğin Google platformu üzerinde YouTube bir basamak, bir parça olarak yer alıyor.
Aynı zamanda bir yatırımcı olan Chris Haroun, startup kurmayı planlayanlar için iş modeli belirlerken en önemli iki maddenin platform ve toplam adreslenebilir pazar olduğunu belirtiyor. “Çoğu yatırımcı, potansiyel toplam hedef pazarı 20 milyar doların altında olan şirketlere yatırım yapmaz.” Bunun sebebi ise çoğu girişimin dört yıl içinde batma riski taşıması. Eğer bir yatırımcı, başarıya yatırım yapmak isterse, mutlaka devasa bir pazara hitap eden startup’ları tercih ediyor. “Örneğin yatırım yaptığımız şirket 20 milyar dolarlık bir pazarın yüzde 5’ini bile elde etse, bu yıllık 1 milyar dolar gelir demek oluyor.”
Toplam adreslenebilir pazar nedir?
Peki bir sektörün toplam “adreslenebilir” pazarı nasıl hesaplanır? “İnternete yatırım yapacağınız şirketin hedeflediği pazarın adını yazıp sonuna ‘total addressable market’ eklediğinizde sonuçların görüntülenmesi lazım. Eğer çıkmıyorsa, yaklaşık bir hesap için o pazardaki en büyük 25 şirketi bulun ve yıllık gelirlerini alt alta toplayın. Bu size yeterli bir referans verecektir.”
Haroun bu noktada en iyi yatırımın, dev bir pazara hitap eden startup’lara yapılacağını tekrarlıyor. Buna bir girişimci gözüyle baktığımızda ise, kurulacak iş her ne olursa olsun geniş bir pazar potansiyeli olması gerekiyor. Örneğin akıllı telefonunu nabız ölçmek için kullanan bir kitleye hitap ettiğinizde, bu pazarın tamamını bile ele geçirseniz sınırlı kitle nedeniyle yatırımcıların ilgisini çekmeyebilir. Buna karşın ‘akıllı telefonunda oyun oynayan’ kitlenin (yani dünya üzerinde eline telefon geçmiş herkesin) binde beşini bile kendi ürününüze çekmeyi başarsanız, bu devasa bir başarı olacaktır.
