2024 yılında enerji sektörü tarihinde önemli bir kilometre taşı aşarak küresel güneş ve rüzgar enerjisi kapasitesinde rekor bir artış yaşandı. Bu yıl, toplamda 700 GW’lık bir kapasite eklenerek, güneş ve rüzgar enerjisinin dünya çapında hızla yayılmaya devam ettiği bir döneme girildi. Dünya Nükleer Birliği, Uluslararası Enerji Ajansı ve Ember’ın verilerine göre, güneş ve rüzgar enerjisi kapasitelerindeki artış, nükleer enerjinin yeni kapasitesinden çok daha hızlı bir oranda gerçekleşiyor. Güneş ve rüzgar, diğer elektrik üretim kaynaklarının toplam kapasitesinden 5 kat daha hızlı bir şekilde kuruluyor.
Tarihteki en büyük enerji dönüşümü hızla devam edecek
Güneş enerjisinin maliyetinin düşmesi, nükleer enerjiye göre çok daha hızlı bir yaygınlaşmayı mümkün kılıyor. Örneğin, güneş enerjisi kapasitesi katlanarak artarken, nükleer enerji üretimi 2000 yılından itibaren durağan bir seyir izledi. Nükleer santrallerin inşası uzun süren ve maliyetli süreçler olurken, güneş ve rüzgar enerjisi projelerinin daha ucuz ve hızlı şekilde hayata geçirilebiliyor. Güneş ve rüzgar enerjisi üretimi, nükleer enerjiyi hızla geride bırakacak gibi görünüyor.
Fosil yakıtla yapılan elektrik üretimi ise 2021’den bu yana azalmaya başladı. 2023 yılındaki zirveye rağmen, bu yıl kömür ve doğalgazla elektrik üretiminde düşüş yaşandı ve 2032’ye kadar güneş ve rüzgar enerjisinin toplam üretim kapasitesinin kömür ve doğalgazı geçmesi bekleniyor. Çin, geçtiğimiz yıl dünya genelindeki güneş ve rüzgar enerjisi kapasitesinin büyük bir kısmını üstlendi ve bu hızla, 2050 yılına kadar elektrik üretimi 5 katına çıkabilir. Bu değişim, batarya temelli enerji depolama ve pompajlı hidroelektrik santralleri gibi teknolojilerin gelecekte yaygınlaşmasını gerektirecek.
Yavaş yavaş kömür ve doğalgaz santrallerinin de kapanma riski arttı, çünkü güneşli ve rüzgarlı havalarda enerji fiyatları ucuzluyor ve bu durum, mevcut fosil yakıt santrallerini kârsız hale getiriyor. Bu gelişme, güneş ve rüzgar enerjisinin daha fazla alan kazanmasının önünü açabilir, bu da enerji dönüşümünün hız kesmeden devam edeceğini gösteriyor.
