Çinli bilim insanlarının savaş uçaklarının art yakıcı sistemlerinde geliştirdiği devrim niteliğindeki yenilik, hava kuvvetleri alanında önemli bir dönüm noktası olarak değerlendiriliyor. Pekin’deki Çin Havacılık Motor Akademisi tarafından geliştirilen bu teknoloji, art yakıcıların verimliliğini neredeyse yüzde 100 seviyesine çıkararak, jet motorlarının itiş gücünü artırırken yakıt tüketimini ve motor üzerindeki zararlı etkileri minimuma indiriyor. Bu yenilik, Çin’in hava muharebelerinde önemli bir üstünlük kazanmasına katkı sağlayabilir.
Çinli savaş uçakları, kesintisiz art yakıcı sistemiyle gelecek
Art yakıcılar, süpersonik hızlara ulaşmak, it dalaşı gibi yoğun manevralar yapmak ve acil kalkış gibi durumlarda uçaklara ekstra itiş gücü sağlarken geleneksel sistemlerde ciddi bir yakıt tüketimi sorunu yaratır. Örneğin, ABD’nin F-35 savaş uçakları, art yakıcıların olası hasarlarını önlemek için bu sistemi yalnızca kısa süreli olarak kullanabilirken, F-22 gibi çift motorlu daha güçlü uçaklarda bile yakıt tüketimi art yakıcı devredeyken üç katına çıkar ve egzozdan kırmızımsı bir duman yayılabilir. Ayrıca, eksik yanma nedeniyle oluşan siyah dumanlar da operasyonel dezavantajlara yol açar.
Çinli araştırmacı Wang Shiqi’nin liderliğinde geliştirilen Self-Excited Sweeping Nozzle isimli yeni sistem, yakıtın hava ile karışma sürecini optimize ederek yanma verimliliğini yüzde 99 seviyesine taşıyor ve motor titreşimlerini yüzde 80 oranında azaltıyor. Bu teknolojide yakıt, Z şeklindeki bir kanal boyunca ilerlerken farklı açılardan püskürtülerek fan şeklinde dağılıyor. Bu sayede yakıt damlacıkları daha geniş bir alanda hava ile homojen şekilde karışarak yanma sürecini çok daha etkili hale getiriyor. Üstelik bu sistem, hareketli parçalara veya elektromanyetik bileşenlere ihtiyaç duymadan yalnızca yakıt basıncıyla çalışarak hem dayanıklılığı artırıyor hem de enerji tasarrufu sağlıyor.
Yeni tasarım, savaş uçaklarının uzun süreli ve yoğun kullanımına uygun olacak şekilde geliştirilmiş durumda. Araştırmacılar, bu sistemin motor stabilitesini en yüksek operasyonel yükler altında bile koruduğunu ve uçakların performansını artırırken bakım ihtiyaçlarını azalttığını belirtiyor. Çin’in bu teknolojiyi hızla patent altına alması da, ülkenin bu alandaki küresel rekabette ne denli iddialı olduğunu gösteriyor. Bu gelişmenin, askeri havacılık alanında Çin’e stratejik bir avantaj sağlayabileceği ve gelecekte diğer ülkeleri de benzer teknolojilere yönelmeye teşvik edebileceği öngörülüyor.
