Batı Singapur’da okyanus kıyısında bir girişim, hava ve deniz suyundaki karbondioksiti deniz kabuklarıyla aynı malzemeye dönüştürecek bir tesis inşa ediyor. Bu süreç aynı zamanda bir temiz yakıt olan “yeşil” hidrojen de üretecek.
Okyanus bazlı karbon tesisi nasıl çalışıyor?
Tuas’ta şekillenmeye başlayan alçak binalar kümesi, Kaliforniya Üniversitesi’nden doğan Equatic’e göre bu yılın sonuna doğru tamamlandığında “dünyanın en büyük” okyanus bazlı karbondioksit giderme tesisi haline gelecek. Buradaki fikir, bitkinin okyanustan su çekmesi, onu elektrik akımıyla vurması ve içinden hava geçirerek karbondioksiti tuzağa düşürmek ve mineraller olarak depolamak için bir dizi kimyasal reaksiyon üretmesidir; bu da tekrar denize bırakılabilir veya kullanılabilir.
Bu, benzeri görülmemiş sıcaklıklara ve yıkıcı aşırı hava koşullarına neden olan, kötüleşen iklim krizi karşısında potansiyel bir çözüme dair ikna edici bir vizyon. Küresel ısınmayı dizginleme çabaları büyük ölçüde yolundan sapmış durumda ve pek çok bilim insanı, fosil yakıtların hızla azaltılmasının yanı sıra dünyanın, insanların zaten atmosfere pompaladığı karbon kirliliğini de ortadan kaldırması gerektiği konusunda uyarıyor.
Singapur’daki okyanus bazlı karbon tesisi, halihazırda insanlığın gezegen ısınmasına neden olan kirliliğin neredeyse yüzde 30’unu emen okyanusları bunu gerçekleştirmeye yönelik bir araç olarak gören çok sayıda yeni projenin bir örneği. Diğer projeler arasında CO2 emen fitoplanktonu teşvik etmek için okyanusa demir parçacıkları serpmek, karbonu hapsetmek için deniz yosununu derinlere batırmak ve güneş enerjisinin bir kısmını yansıtmak için parçacıkları deniz bulutlarına püskürtmek yer alıyor. Ancak karbon giderme projeleri tartışmalı. Pahalı oldukları, ölçeği kanıtlanmadığı ve dikkatleri fosil yakıtları kesmeye yönelik politikalardan uzaklaştırdığı için eleştiriliyor.
Fransa’daki Sorbonne Üniversitesi’nden okyanus bilimcisi Jean-Pierre Gatusso, genel olarak okyanus jeomühendisliği söz konusu olduğunda “büyük bilgi boşlukları” bulunduğunu söyledi. Los Angeles ve Singapur’daki küçük pilot projelerde test edilen Equatic teknolojisi üç ana bileşene ihtiyaç duyuyor: deniz suyu, kayalar ve elektrik.
Sistem şu şekilde çalışıyor: Tesis, deniz suyunu pompalıyor ve içinden bir elektrik akımı geçirerek onu dört bileşene ayırıyor: biri asit ve biri alkali olmak üzere iki sıvı ve hidrojen ve oksijen olmak üzere iki gaz. Asidik su, pH’ı deniz suyuyla aynı seviyeye getirmek için kırılmış kayalarla karıştırılacak ve ardından okyanusa geri gönderilecek. Fanlar, alkalin akışı yoluyla havayı pompalayacak ve bu da karbondioksitin, deniz kabuklarının oluşturulduğu, ince kum gibi görünen katı kalsiyum karbonatın yanı sıra çözünmüş bikarbonat oluşturmasına neden olacak. Equatic’in karbonu en az 10.000 yıl boyunca kilitleyebileceğini söylediği katı ve çözünmüş mineraller okyanuslara geri gönderilecek veya karada kullanılacak. Deniz suyu da atmosferden daha fazla karbondioksit absorbe etmeye hazır şekilde denize geri gönderilecek.
Equatic’in kurucusu ve UCLA’da sürdürülebilirlik profesörü Gaurav Sant, hiçbir işlemin açık okyanusta gerçekleşmediğini söyledi. Sant “Bu önemlidir çünkü yaptığınız her şeyi mükemmel bir şekilde ölçmenize olanak tanır” dedi.
