Teknoloji dünyasında mahşerin 5 atlısı olarak da nitelenen teknoloji devi firmalar yani Microsoft, Alphabet (Google), Meta (Facebook), Amazon ve Apple geçtiğimiz hafta içinde son çeyrek finansal raporlarını ve 2023 yıl sonu finansal tablolarını açıkladı. Yapılan finansal rapor açıklamalarına göre teknoloji devlerinin tamamı hem gelirlerini hem de kârlarını artırmayı başardılar. Peki kim daha çok kazandı, kim beklentileri ne kadar aşabildi, 2024 beklentileri ne yönde?
İlk olarak 5 büyük firmanın toplam gelir ve kâr miktarlarına göz atacak olursak, teknoloji devlerinin son 12 ay içinde toplam 1,6 trilyon dolar gelir ve 326 milyar dolar net kâr açıkladıklarını görüyoruz. Bu rakamın daha net anlaşılması açısından bir örnek verecek olursak, ülkemizde TÜİK verilerine göre gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) 2023’ün ilk 9 aylık döneminde toplam 812,7 milyar dolar olarak gerçekleşti (henüz son çeyrek rakamları açıklanmadı). Dolayısıyla 5 büyük teknoloji devinin toplam geliri, ülkemizde üretilen ve satılan tüm nihai mal ve hizmetlerin piyasa değerinin neredeyse 1,5 katından fazla.
ABD’li teknoloji devlerinin kendi içindeki performans rakamlarına bakıldığında ise, 2023 yılında gelir rekorunu 574,8 milyar dolar ile e-ticaret ve bulut devi Amazon firmasının elinde tuttuğu görülüyor. İkinci sıradaki Apple toplam 385,7 milyar dolar satış geliri elde ederken Google’ın çatı firması Alphabet 307,4 milyar dolar, Microsoft 227,6 milyar dolar ve Facebook’un çatı firması Meta 134,9 milyar dolar satış geliri raporlamış durumda.
Raporlanan net kâr rakamlarına bakıldığında ise, net satış gelirinde ikinci sırada olan Apple’ın 100,9 milyar dolar ile bu alanda ilk sırayı aldığı görülüyor. İkinci sırada yer alan Microsoft 82,6 milyar dolar, üçüncü sırada yer alan Alphabet (Google) 73,8 milyar dolar, dördüncü sıradaki Meta (Facebook) 39 milyar dolar net kâr raporlamış durumdalar. İlginç bir biçimde 2023’te 574,8 milyar dolar toplam satış geliri raporlayarak gelir listesinde ilk sırada yer alan Amazon ise 30,4 milyar dolar net kâr ile teknoloji devleri listesinde kendisine ancak 5. ve son sırada yer bulabiliyor.
Firmaların gelir – kâr marjı oranına bakıldığında, muhteşem bir yıl geçirmese de (3 çeyrek boyunca gelir rakamları bir yıl öncesine kıyasla geride kalmıştı) Apple hala oldukça güçlü görünüyor. Facebook ve Google’ın ise reklam gelirlerindeki artış, her iki firmanın da 2024’e daha umutlu bakmasını sağlıyor. Microsoft özellikle bulut ve sunucu tarafında daha istikrarlı bir büyüme yakalarken Amazon ise gelir – kâr marjı oranı en düşük firma olmasına rağmen AWS ile güçlü kalmaya devam ediyor.
Yazımızda işlediğimiz ABD’li 5 teknoloji devi firmasının tamamının yapay zekâ yatırımlarına hız verdiğini de unutmamak gerekiyor. Dolayısıyla teknoloji devi firmalar 2024 yılında da bir yandan kendi geleneksel iş alanlarında (online reklamcılık, e-ticaret, yazılım, donanım ve bulut) gelir ve kârlarını artırmaya devam ederken bir yandan da yapay zekâ gibi yeni alanlarda kendilerinden söz ettirmeye devam edecekler gibi görünüyor.
