Öncelikle yiğidin hakkını vermek gerek. Saat takmayı, “bunun tek bir fonksiyonu var, saati göstermek dışında bir işe yaramıyor diye” reddeden genç nesil, artık bileğinden saati, akıllı bilekliğini çıkarmaz oldu. Kimileri yaşamını onlarla organize ederken kimileri de sağlığını bu cihazlarla korumaya çalışıyor; kimiyse modern bir aksesuar olarak kullanıyor.
İşte bu ilgi, özellikle 2014 yılında bu alandaki şirketlere yapılan girişim sermayesi yatırımlarının da tavan yapmasına yol açmıştı. CBInsights‘ın verilerine göre 2014’te giyilebilir teknoloji şirketlerine yapılan yatırım 1 milyar dolar sınırına dayanmıştı. Bu sayı 2010’da sadece 29 milyon dolarken 2011’de 333 milyona fırlamış, 2012’de küçük bir gerilemeyle 294 milyona inmiş, 2013’te yeniden çıkışa geçerek 363 milyona yükselmiş ve 2014’te 979 milyon dolara fırlamıştı.
Ancak bu ilgi 2015’te sönmüş görünüyor. Yılın ilk 9 ayında bu alanda yapılan yatırım 207 milyon dolarla son dört yılın en düşük seviyesinde kalmış durumda. Kalan 2,5 ayda bir sürpriz yaşanır mı bilemeyiz ama gidişat sektör için pek iç açıcı görünmüyor.
Ya anlaşma sayıları?
Yatırım tutarındaki düşüşe rağmen çok da kötümser bir tablo çizmemek gerek, zira yatırımcıların bu alandaki şirketlerle yaptıkları anlaşma sayılarında kayda değer bir düşüş görünmüyor. 2012’de 21 önemli yatırım gerçekleşirken, 2013’te bu sayı 48’e yükselmiş. Toplam yatırım tutarı anlamında zirve yapan 2014’te ise 63 anlaşma yapıldığı görülüyor. 2015’in ilk üç çeyreğinde ise bir miktar gerileme olmakla birlikte imzalanan 40 adet sözleşme, yatırım miktarı değil ama ilgi anlamında ciddi bir gerileme olmadığını gösteriyor.
En fazla girişim sermayesi yatırımı alanlar
Apple ve Google’ı girişim sermayesi almaya çok da ihtiyaçları olmadığını düşünerek bir kenara bırakırsak en fazla ilginin bu alandaki önemli oyunculardan biri olan Jawbone’a yapıldığı görülüyor. Akıllı bilekliğini salt bir sağlık izleme aracından çıkarıp ödeme cihazı haline de getiren şirket bugüne kadar 613.8 milyon dolar yatırım almayı başarmış. Bu yatırımlardan sonuncusunun tarihi 16 Nisan 2015.
Jawbone’un ardından en fazla yatırım alan ikinci şirket ise Magic Leap. Artırılmış gerçeklik teknolojisiyle görsel dünyamıza yeni ufuklar açan şirket, giyilebilir teknolojinin 2014’te zirve yapmasında da başrolü oynamıştı. Bugüne kadar 592 milyon dolar yatırım alan Magic Leap, 2014’te Google’ın öncülüğünü yaptığı bir konsorsiyum tarafından 542 milyon dolar yatırım almıştı.
Üçüncü sırada ise, akıllı bileklik dışında yatağınıza takarak uykunuzu gözlemleyen Beddit ve odanızın aydınlatmasını kimi zaman deniz kenarında kimi zaman bir ormandaymışcasına değiştirmenizi sağlayan kablosuz akıllı ampül Bolt gibi ürünleri bulunan Misfit bulunuyor. Son yatırımını Aralık 2014’te alan şirket ilginç ürünlerine karşına toplamda yaklaşık 64 milyon dolarlık yatırımda kalmış.
CBInsights verilerine göre en fazla yatırım alan diğer giyilebilir teknoloji şirketleri MC10, Razer, Polyera, BodyMedia, Ineda Systems, Ledong Information Technology, Avegant ve mCube olarak sıralanıyor.
Sektörü seven yatırımcılar kimler?
Burada iki grup var. İlgili şirket belirli bir büyüklüğe ulaştıktan sonra yatırım yapanlar ve bu şirketler henüz emekleme dönemindeyken yatırım yapanlar. Tabloya bakıldığında hemen hemen aynı isimlerle karşılaşılsa da her iki listenin başındaki yatırımcı aynı: Intel Capital. Ancak şirketi sadece bu alana odaklanmış gibi düşünmek doğru değil. 12 Ekim 2015 itibariyle şirketin güncel yatırım portföyünde tüm dünyadan teknoloji odaklı 300’ün üzerinde şirket var. 2012 ortasında Türkiye ofisini de açan şirketin ülkemizdeki ilk yatırımları ise 2011’de Nokta ve Grupanya olmuştu.
Giyilebilir teknoloji alanına en fazla yatırım yapan ikinci şirket ise Andreessen Horowitz. Girişim dünyasının yakından tanıdığı Silikon Vadisi merkezli şirket 4.2 milyar dolarlık bir büyüklüğü yönetiyor.
Üç numarada ise Rock Health bulunuyor. Sağlık teknolojilerine odaklanan şirketin, pek çok ürünü insan sağlığıyla ilgili olan giyilebilir teknolojide bu sırada olması şaşırtıcı değil. İlk 10’daki diğer yatırımcılar ise şöyle sıralanıyor: True Ventures, Khosla Ventures, Qualcomm Ventures, Kleiner Perkins Caufield & Byers, DCM Ventures, First Round Capital ve Felicis Ventures. Yine Bessemer Venture Partners, The Social+Capital Partnership ve CrunchFund ve Formation 8 bu alanda öne çıkan diğer yatırımcılar olarak adlarından söz ettiriyor.
İyimser olmak lazım
Eldeki yatırım miktarını gösteren veriler ilk başta biraz iç karartıcı gibi gelebilir. Ancak giyilebilir teknolojilerin henüz yolun başlarında olan bir alan olduğunu unutmamak gerekiyor. Diğer yandan sektörün, deri altına yerleştirilen sensör ve cihazlarla boyu bir anda uzayan çocuklar gibi yükselmesi bu yazının yazarının beklentileri arasında. Peki bu alanda girişimler olmalı mı? Her sektörde olduğu gibi eğer yenilikçiyseniz, evet…
