İsveç’te Tesla gerginliği sürüyor. Geçtiğimiz haftalarda İsveçli işçi sendikası IF Metall, Tesla ile toplu iş sözleşmesi müzakerelerinde “uzun bir süre boyunca” başarılı olamayınca başka bir seçenek kalmadığını söyleyerek greve gittiğini duyurmuştu. Çeşitli sendika ve meslek örgütlerinin greve destek açıklamaları yapmasının ardından Tesla’nın İsveç operasyonu adeta durma noktasına gelirken, elektrikli araç üreticisi karşı hamleler yapmaya başladı. Özellikle posta işçilerinin de greve katılması/destek vermesi nedeniyle plaka temininde zorlanan Tesla mahkemeye gitti ve ilk raundu kazanmış gibi gözüküyor.
İsveç mahkemeleri dün ülkenin ulaştırma otoritesinin Tesla’ya grevdeki posta işçileri tarafından engellenen plakalarını vermesi ya da parasını ödemesi gerektiğine hükmetti. İsveç’in posta idaresi PostNord işçileri, Tesla’yı ülkedeki teknisyenler için toplu iş sözleşmesi imzalamaya zorlamak amacıyla Tesla’nın yeni otomobilleri için plaka teslim etmeyi durdurmuştu. Karar, elektrikli araç firmasının İsveç Ulaştırma Ajansı ve devlet tarafından işletilen PostNord aleyhine dava açmasından birkaç saat sonra geldi. Tesla, tescil plakalarına erişememenin “kendilerine yönelik yasadışı ayrımcı bir saldırı teşkil ettiği” için kurumu dava ettiğini söyledi.
Tesla’nın lehine verilen hızlı karara cevaben CEO Elon Musk X’te ülkeye teşekkür eden bir paylaşımda bulundu. Karar, toplu iş sözleşmeleri için güçlü ulusal desteğe bel bağlayan İsveç işçi hareketine bir darbe niteliği taşıyor. Ülkedeki işçilerin %90’ından fazlası toplu sözleşme haklarına sahip ve bu sistem, ücretli çalışanların çok daha az grev yaptığı nispeten barışçıl bir endüstriyel modele yol açmış durumdaydı. Elektrikli araç devinin İsveç’teki faaliyetleriyle birlikte bu durum hızla değişmeye başlıyor.
Tesla aslında İsveç’te otomobil üretmiyor, ancak 10 milyonluk bu küçük ülkede otomobillere hizmet vermek için atölyeleri var. Kasım ayı ortasında elektrikli araç üreticisi, 130 teknisyenin toplu sözleşme talebini reddetti ve teknisyenler greve hazırlandı. İsveç’te farklı sektörlerde faaliyet gösteren diğer sendikalar da dayanışma içinde oldu. Posta ve dağıtım işçileri, temizlikçiler, araba boyacıları ve liman işçileri Tesla ürünleriyle çalışmayı reddetti ve Stockholm’deki bir taksi şirketi filosu için yeni Tesla’lar almayı durdurdu.
PostNord işçileri 20 Kasım’da mücadeleye katıldı ve nakliye ajansı, sözleşmeye bağlı olarak PostNord’u kullanmak zorunda olduğu için plakaları başka yollarla teslim etmeyi reddetti. Norrköping bölge mahkemesi, ajansın plakaları yedi gün içinde Tesla’ya ulaştırmanın bir yolunu bulması ya da 1 milyon İsveç kronu (yaklaşık 96.000 $) ceza ödemesi gerektiğine karar verdi. İşçi sendikaları bu kararı temyize götürebilir.
Öte yandan tüm bu gelişmeler, firmanın ABD’deki sorunlarına kıyasla çok daha naif gibi gözüküyor zira elektrikli araç devi anavatanında bambaşka problemler yaşıyor. ABD Eşit İstihdam Fırsatı Komisyonu (EEOC) geçtiğimiz aylarda şirketin ABD fabrikalarında “sistematik bir biçimde ırkçılığa göz yumduğunu” ileri sürerek bir dava açmıştı.
