2024’ün ilk 9 aylık dilimi nerdeyse geride kalmak üzere. Yapay zekâ, robotik ve büyük dil modellerinin etkisi tüm dünyayı adeta kasıp kavurmaya devam ediyor. Bu durum, programlama dilleri popülaritesine de doğrudan yansımış durumda. TIOBE endeksine göre Python bu ay tarihinde ilk kez tüm aktif programlama dilleri arasında %18’in üzerinde bir paya sahip olmayı başardı. Bir dil en son Kasım 2016’da Java ile %18’in üzerine çıkmıştı. İkinci sıradaki C++ şu anda Python’un tam %8 gerisinde ve 1. pozisyon ile 2. pozisyon arasındaki fark neredeyse rekor düzeyde.
Ayrıca, TIOBE dışında, bu alanda çalışan profesyoneller için anket düzenleyen IEEE Spectrum’un listelerinde de Python dikkat çekici bir üstünlüğe sahip. IEEE Spectrum’a göre Python, yapay zekâ gibi son derece popüler alanlar dışında pedagojik önemiyle de genel hakimiyetini güçlendirmeye devam ediyor. Bugün çoğu öğrenci herhangi bir okulda bir programlama dili öğreniyorsa bu muhtemelen Python.
Anketlere ve kullanım analizlerine göre Java, Javascript ve C++ gibi eski yazılımlar da yüksek sıralamalarını koruyor, ancak özellikle ilginç olan biraz daha aşağılarda neler olduğu. Javascript’in bir üst kümesi olan Typescript, tüm sıralamalarda ciddi bir yükseliş sergiliyor. Typescript’in Javascript’ten birincil farkı, değişkenlerin statik olarak yazılmasını zorunlu kılmasıdır; burada bir değişkenin türü -tamsayı, kayan nokta, metin ve benzeri- kullanılmadan önce bildirilmelidir. Bu, Typescript programları Javascript’e derlendiğinde daha fazla hata kontrolü yapılmasını sağlar ve güvenilirlikteki artış bu dilin oldukça cazip olduğunu kanıtlamıştır.
Bir diğer yükselen yıldız ise C veya C++ gibi sistem yazılımı oluşturmayı amaçlayan bir dil olan Rust. Rust, öncülü sayılabilecek bu iki dilden farklı olarak “bellek güvenlidir”, yani programların bellekte yazmamaları gereken yerlere yazmamalarını sağlamak için çeşitli teknikler kullanır. Bu tür hatalar önemli bir güvenlik açığı kaynağıdır. Rust’ın profili, Beyaz Saray’ın Şubat ayında yayınladığı siber güvenlik raporunda C ve C++’ın yerine bellek güvenli dillerin kullanılması çağrısında bulunması gibi gelişmelerin de etkisiyle hızla yükseliyor.
Gerçekten de C’nin popülerliği azalıyor gibi görünüyor zira yaygınlık sıralamasında dördüncü sıradan dokuzuncu sıraya, işverenlerin ilanlarında yer alma sıralamasında ise yedinci sıradan 13’üncü sıraya geriledi.
Tabii ki bu sıralamalar oluşturulurken adeta “ölümsüz” diller olarak nitelenen Fortran ve Cobol’u da es geçmemek gerekiyor. Yaklaşık 65 yaşında olmalarına rağmen, hala her ikisinde de programcı arayan işverenler bulabilirsiniz. Fortran, başta nükleer enerji tesisleri olmak üzere pek çok bilim projesi ve yüksek fizik gerektiren alanlarda oldukça aktif olarak kullanılıyor. Birçok hükümet ve finans sistemiyse hala onlarca yıllık altyapıya dayandığından Cobol oldukça geniş çapta talep görmekte.
